Biblioteka szwajcarskiego Centrum Edukacyjnego Rolex w Lozannie

Centrum Edukacyjnego Rolex (Rolex Learning Center) to zbudowane na terenie kampusu Politechniki Federalnej w Lozannie nowoczesne centrum nauki i rozrywki, łączące funkcje biblioteki akademickiej i publicznej. Innowacyjny budynek został zaprojektowany przez światowej sławy japońskich architektów Kazuyo Sejima i Ryue Nishizawa.

Z góry obiekt  przypomina ogromny, pełen dziur plaster szwajcarskiego sera, który wznosi się  i opada na całej swojej powierzchni. Zbudowana na planie prostokąta budowla funkcjonuje na jednym poziomie, który falując nad ziemią, dotyka jej tylko na krótko, by za moment znowu lekko wznieść się w górę.

Będąc na zewnątrz, można swobodnie przechodzić zarówno obok, jak i pod budynkiem, a także dostać się na wewnętrzny dziedziniec, gdzie znajdują się oryginalne, podświetlane projekty artystyczne oraz stojaki na rowery. Osoby dojeżdżające do biblioteki samochodem mają do dyspozycji podziemny parking. Latem na dziedzińcu funkcjonuje letnia czytelnia „pod chmurką”.

Wchodząc do środka możemy zobaczyć, że budynek składa się z wielu „wzgórz” o łagodnych zboczach, które tworzą odrębne przestrzenie służące do nauki, rozrywki i wypoczynku. Brak tu tradycyjnych rozgraniczeń powierzchni – nie ma ani ścian działowych wewnątrz budynku, ani schodów, a podłogi falują równolegle do sufitu. Podpory dla tej skomplikowanej konstrukcji zakrzywiającego się nieustannie dachu są niemal niezauważalne. Wszystkie ściany w budynku są całkowicie przezroczyste, dzięki czemu użytkownicy Rolex Learning Center mogą się zrelaksować w czasie pracy, podziwiając piękno szwajcarskich Alp nad Jeziorem Genewskim.

Budynek Rolex Learning Center jest obiektem bez barier, dostępnym dla osób niepełnosprawnych, które, aby dostać się na wyższe „partie wzgórz”, mogą korzystać z trzech ogólnodostępnych wind. Na łącznej powierzchni 14 375 metrów kwadratowych funkcjonują: biblioteka, pomieszczenia do pracy indywidualnej i grupowej, informatoria, audytorium, restauracje i kawiarnie oraz otwarte przestrzenie do spotkań towarzyskich i wypoczynku. Kolekcja naukowych książek należy do największych w Europie, a bogate zasoby elektroniczne Centrum stale się rozrastają. Biblioteka zapewnia dostęp do ponad 500 tysięcy książek i czasopism w wersji papierowej oraz ponad 11 tysięcy czasopism online i 17 tysięcy e-booków, z możliwością korzystania z zaawansowanych systemów do poszukiwań bibliograficznych. W Rolex Learning Center  organizowane są konferencje, spotkania, tematyczne prezentacje zbiorów  i dokumentów naukowych, wystawy. W bibliotece zatrudnionych jest ok. 50 pracowników merytorycznych, są to głównie bibliotekarze, pracownicy informacji naukowej, informatycy  i administratorzy danych.

Oddany do użytku publicznego w 2010 roku Rolex Learning Center powstał na zasadach partnerstwa publiczno-prywatnego i został sfinansowany przez szwajcarskie firmy, w tym Rollex. Było to odważne zastosowanie nowoczesnego designu w architekturze, stanowiącego zarówno ogromne wyzwanie intelektualne, jak i śmiałe osiągnięcie współczesnej myśli inżynierskiej. Dziś Rolex Learning Center, zaspokajając potrzeby czytelnicze i informacyjne nie tylko studentów i wykładowców, ale wszystkich mieszkańców  miasta, stał się dumą i wizytówką Lozanny.

Rolex Learning Center miałam okazję zwiedzić uczestnicząc z wyjeździe studyjnym bibliotekarzy do bibliotek szwajcarskich, zorganizowanym przez Koło SBP, działające przy Wyższej Szkole Bankowej  w Poznaniu – Wydziale Zamiejscowym w Chorzowie w lipcu 2014 roku. Celem wyjazdu było zapoznanie się z działalnością i usługami bibliotek, nawiązanie kontaktów, wymiana doświadczeń i zainicjowanie przyszłej współpracy.

Tekst i zdjęcia: Izabela Kula, Biblioteka Miejska w Cieszynie