Scenariusze przyszłości bibliotek
Data publikacji: 22/10/11Publikacja jest efektem projektu pt. "Scenariusze przyszłości bibliotek", zainspirowanego ciekawością, jak może wyglądać przyszłość bibliotek w Polsce oraz potrzebą dyskusji o niej.
Projekt był próbą – podjętą przez kilkunastu ekspertów z kilku dziedzin, w tym bibliotekarzy, dziennikarzy, działaczy społecznych, medioznawcy, literaturoznawcy, filozofki, socjolożki, architektki oraz dyrektorki regionalnej instytucji kultury – odpowiedzi na pytania:
- Jakie są podstawowe funkcje bibliotek i jak ulegają one zmianie pod wpływem ogólnoświatowych trendów?
- Jakie zmiany społeczne, kulturowe i technologiczne wyznaczają obecnie przyszłość świata oraz, które z nich definiują kształt przyszłych bibliotek?
- Jak mogą wyglądać biblioteki za kilkadziesiąt lat?
Tworząc scenariusze korzystaliśmy z metody foresight, która używana jest do wyznaczania kierunków rozwoju całych państw (takich jak Japonia), poszczególnych branży gospodarki (ze szczególnym uwzględnieniem nowych technologii) czy regionów geograficznych. Również w Polsce poszczególne województwa tworzą foresighty regionalne. Coraz częściej tej metody używa się w refleksji nad zmianami społecznymi i kulturowymi.
Opierając się na metodzie foresight stworzyliśmy trzy alternatywne scenariusze pokazujące, jak mogą funkcjonować biblioteki w Polsce za 20 lat. Każdy ze scenariuszy – oparty na dwóch zidentyfikowanych kluczowych trendach– prezentuje wizję rozwoju Polski w perspektywie dwóch najbliższych dekad i na jej tle rysuje sytuację bibliotek publicznych. Ponieważ odległe w czasie wizje mogą wydawać się zbyt abstrakcyjne, dlatego towarzyszą im historie z życia użytkowników bibliotek.
Ważne jest, aby pamiętać, że prezentowane scenariusze są próbą zainicjowania dyskusji o kierunku zmian i rozwoju bibliotek – nie przypisujemy sobie zdolności magicznych, a tym samym prawa do wiedzy, jak będzie naprawdę. Wierzymy jednak, że rozmawiając o przyszłości, dajemy sobie szansę na jej współtworzenie.
Projekt „Scenariusze przyszłości bibliotek” został zrealizowany w ramach Programu Rozwoju Bibliotek. Autorami raportu są Edwin Bendyk i Alek Tarkowski.
Publikacja jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Treść licencji znajduje się na stronie: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/
