Trudna sztuka budowania prostych komunikatów

Tegoroczne Miesiące Tematyczne z labib.pl rozpoczęły się webinarium poświęconym budowaniu prostych i przystępnych komunikatów. Webinarium odbyło się 23 stycznia 2023 r.

Dobry komunikat cechują:

  • zrozumiałość treści (prosty język, unikanie skrótowców i żargonu, krótkie zdania)
  • przemyślana kompozycja tekstu (odwrócona piramida, podział na akapity, nagłówki, wypunktowania i wyróżnienia)
  • przemyślane stosowanie elementów pozatekstowych (zrozumiałe linki, unikanie tabel, stosowanie stylów formatowania, opisy alternatywne grafik i multimediów).

Prosty język ułatwia rozumienie każdemu odbiorcy. Niezależnie od tego, jak dobrze jesteśmy wykształceni czy jak świetnie znamy konkretną tematykę, musimy włożyć dużo wysiłku w lekturę tekstu, który ma bardzo długie zdania lub jest źle skomponowany.

Pamiętaj też, że komunikat to podstawowe (i całkiem darmowe!) narzędzie promocji!

Elementy składowe komunikatu:

  • tytuł — informacyjny, unikalny
  • lead — wzbudzający ciekawość
  • treść — interesująca
  • język — dopasowany do medium i odbiorcy
  • ilustracje — przyciągające uwagę

Treść komunikatu powinna odpowiadać na pytania:

  • podstawowe: Co? Kiedy? Gdzie?
  • i dodatkowe: jak? po co? dlaczego? z jakim skutkiem? kto?

Treść komunikatu komponujemy na zasadzie odwróconej piramidy:

  • najważniejsze na początku
  • stopniujemy wg ważności (dla odbiorcy)
  • najmniej istotne na końcu (np. organizator :))

Najważniejsze są zatem:

ZROZUMIAŁOŚĆ i poprawność testu (merytoryczna i językowa)
CZYTELNA i atrakcyjna forma (podział na logiczne części, przejrzystość — stosuj nagłówki, łącz tekst z wizualizacjami)

Właściwe dostosowanie materiałów jest szczególnie istotne dla osób niewidomych i słabowidzących oraz niesłyszących, ale każda osoba bywa czasem mniej sprawna!

Obejrzyj nagranie:

Przeczytaj prezentację.

PRZYDATNE NARZĘDZIA

Ortograf – system sprawdzający podany tekst pod względem poprawności ortograficznej, stylistycznej, gramatycznej i typograficznej. Dla języka polskiego ortografia i interpunkcja sprawdzane są pod kątem ponad 1000 reguł. Oprócz języka polskiego system obsługuje również 28 innych języków, w tym język angielski, niemiecki, francuski czy ukraiński. Darmowy, bez limitu znaków.

Zecerka poprawia znaki interpunkcyjne i drukarskie oraz popularne błędy. Bezpłatna, bez limitu znaków.

Jasnopis — aplikacja do sprawdzania poziomu trudności tekstu. Bezpłatna, limit znaków 3600. Do opisywania trudności tekstu Jasnopis używa trzech wskaźników: poziomu trudności w skali od 1 do 7 (wyliczanego na podstawie autorskiego wzoru wyprowadzonego przez specjalistów Jasnopisu na podstawie badań psycholingwistycznych), wskaźnika mglistości, czyli Fog Index (jego wartość określa, ile lat należy uczyć się w szkole, żeby zrozumieć dany tekst), indeks Pisarka (mierzy współczynniki trudności tekstu na podstawie średniej liczby wyrazów w zdaniu i liczby wyrazów czterosylabowych lub dłuższych).

Logios — także służy do sprawdzania poziomu trudności tekstu.

LanguageTool — asystent pisania dostępny online oraz jako niezależne aplikacje, wtyczki i dodatki np. do przeglądarki internetowej

Odmiana nazwisk — strona, na której można sprawdzić odmianę nazwisk, która często bywa problematyczna.

Słowniki

Słownik gramatyczny

Słownik języka polskiego PWN online

 

DO POCZYTANIA

Standardy przygotowywania treści zgodnie z wytycznymi WCAG 2.1 na poziomie AA (tutaj także o opisach alternatywnych!)

Prosty język, czyli jak pisać w zrozumiały sposób – Sektor 3.0

Standard plain language w polskiej sferze publicznej

Autorka: Marta Kostecka, źródło: labib.pl.