Biblioteka zdalnie – jak pracować w czasach kryzysu? – nagranie webinarium i pomocne materiały

Koronawirus sprawił, że biblioteki – podobnie jak inne instytucje kultury i edukacji – zostały tymczasowo zamknięte, a zespoły bibliotek niemal z dnia na dzień musiały zorganizować sobie pracę zdalną. W tym artykule przedstawiamy nagranie webinarium „Biblioteka zdalnie – jak pracować w czasach kryzysu?”, które odbyło się 30 marca 2020 r. oraz towarzyszące mu materiały: linki, opisy i podpowiedzi. Zachęcamy do korzystania.

Nagranie webinarium

Czas trwania: 64 min
Prezenterka: Agnieszka Koszowska – FRSI
Moderatorka: Bogna Mrozowska – FRSI

***

Materiały dodatkowe: linki, opisy, zasady (stan na 31.03.2020 r.)

Narzędzia do wideokonferencji i wirtualnych spotkań

Zoom – https://zoom.us/

Zoom to popularny program do organizacji wideokonferencji. Służy do organizacji spotkań online, podczas których uczestnicy mogą: rozmawiać ze sobą, pisać na czacie, udostępniać swój ekran (np. pokazywać prezentację), udostępniać dokument do pobrania, nagrywać spotkanie. Jednorazowo w spotkaniu organizowanym za pomocą Zoom może wziąć udział do 100 osób.

Ważne: wersja bezpłatna zawiera ograniczenie długości spotkania do 40 minut. O zniesienie limitu mogą ubiegać się placówki edukacyjne.

Interfejs: angielski.

Hangouts/Meet

Google Hangouts i Google Meet to narzędzia do wideokonfrencji stanowiące część pakietu Aplikacji Google.

Google Hangouts – wersja darmowa dla posiadaczy konta Google: https://hangouts.google.com/

Google Meet – część pakietu płatnego G Suite (bezpłatnego dla instytucji edukacyjnych): https://meet.google.com/_meet

G Suite dla Szkół i Uczelni: https://support.google.com/a/answer/134628?hl=pl

G Suite dla Organizacji Non-Profit: https://support.google.com/nonprofits/answer/3367223?hl=pl

Za pomogą Google Hangouts przeprowadzimy spotkanie dla max. 25 osób, za pomocą Meet – do 250 osób. Można używać czatu, pokazywać ekran (np. prezentację). Meet daje możliwość nagrania spotkania. Interfejs obydwóch programów jest w języku polskim.

Jitsi: https://jitsi.org/

Jitsi to oprogramowanie Open Source (darmowe, rozwijane przez społeczność programistów), za pomocą którego można zroganizowac wideokonferencję czy spotkanie online. Podstawowe funkcje: spotkanie wideo (brak limitu osób), czat, możliwość pokazania ekranu i nagrania spotkania. Język: angielski.

Inne:

Skype – program do wideonferencji – aktualnie umożliwia przeprowadzenie spotkania dla max 50 osób: https://www.skype.com/pl/

My Own Conference – platforma do webinariów z polskim interfejsem, w wersji darmowej umożliwiająca zorganizowanie webinarium dla max 20 osób, z max 3 prezenterami jednocześnie: https://myownconference.pl/

Cisco Webex (anglojęzyczne oprogramowanie do spotkań online, obecnie w wersji darmowej daje możliwość zorganizowania spotkania dla max 100 osób, bez ograniczenia długości spotkania): https://www.webex.com/

Microsoft Teams – część pakietu Office 365, umożliwia organizację pracy i komunikację w zespołach, w tym realizację spotkań online dla max 250 osób: https://products.office.com/pl-pl/microsoft-teams/group-chat-software

Przydatne narzędzia do pracy zdalnej

Kalendarze, wirtualne dyski

Kalendarz Google: https://support.google.com/calendar/answer/2465776?co=GENIE.Platform%3DDesktop&hl=pl

Doodle – narzędzie do planowania spotkań i ustalania ich terminów – dat i godzin (interfejs angielski): https://doodle.com/en/

Google Drive: https://drive.google.com – wirtualny dysk, miejsce do przechowywania dokumentów, udostępniania ich współpracownikom z możliwością wspólnej pracy nad dokumentami (za pomocą narzędzia Dokumenty Google). W przypadku bezpłatnej wersji konta Google mamy do dyspozycji 15 GB, a jeśli posiadamy G Suite – 30 GB. Bezpłatnych kont Google możemy stworzyć więcej, dzięki czemu zyskamy więcej miejsca.  Inną usługą umożliwiającą przechowywanie i udostępnianie dokumentów na wirtualnym dysku jest Dropbox: https://www.dropbox.com/pl/ – w wersji bezpłatnej dostępna przestrzeń to 7,25 GB.

Narzędzia do pracy zespołowj i zarządzanie projektami

Slack: https://slack.com

Slack to platforma ułatwiająca pracę zespołową i komunikację w zespołach. Daje możliwość tworzenia „kanałów” – pokoi dla zespołów, których członkowie mogą dyskutować we własnym gronie (a także indywidualnie), przesyłać sobie linki czy pliki. Slacka można wykorzystać także jako narzędzie do wideokonferencji.

Microsoft Teams – wszechstronne narzędzie ułatwiajace pracę zespołową i komunikację w zespołach. Za pomocą popularnych „Teamsów” można stworzyć zespoły, które będą wymieniały się informacjami, planowały spotkania, pracowały nad wspólnymi dokumentami i spotykały się na wideokonferencjach. Narzędzie jest częścią pakietu Office 365 (komercyjnego, lecz placówki edukacyjne mogą korzystać bezpłatnie).

Basecamp – rozbudowane narzędzie do zarządzania projektami: https://basecamp.com/

Asana – rozbudowane narzędzie do zarządzania projektami: https://asana.com/

Etherpad – narzędzie do wspólnej pracy nad dokumentami w czasie rzeczywistym: https://etherpad.wikimedia.org/

Programy do tworzenia wirtualnych notatek („synchronizujące”, a więc notatkę stworzoną np. na laptopie można uzupełniać na smartfonie):

Evernote: https://evernote.com/intl/pl
Google Keep: https://keep.google.com/u/0/

Aplikacje mobilne do skanowania dokumentów (przykładowe):

Tiny Scaner: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.appxy.tinyscanner&hl=pl

Adobe Scan: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.adobe.scan.android&hl=pl

***

Jakie prace wykonują biblioteki i jakie działania podejmują bibliotekarki i bibliotekarze pracując zdalnie?

Na stronach internetowych bibliotek oraz w mediach społecznościowych (wpisach, komentarzach na stronach i grupach dyskusyjnych) można przeczytać, jakie działania obecnie wykonują biblioteki zamknięte tymczasowo z powodu pandemii. Wątpliwości budzi interpretacja pojęcia „praca zdalna” w kontekście pracy bibliotek oraz niewystarczających przepisów prawnych regulujących to zagadnienie. Swoją opinię  na temat ograniczenia działalności bibliotek publicznych opublikowała Biblioteka Narodowa.

Opinia Biblioteki Narodowej dotycząca ograniczenia działalności bibliotek publicznych: https://www.bn.org.pl/w-bibliotece/3930-opinia-biblioteki-narodowej-dotyczaca-ograniczenia-dzialalnosci-bibliotek-publicznych.html

Przykłady działań bibliotek

Artykuły w serwisie sbp.pl:

#NieZostawiamCzytelnika – Stacja Kultura w Rumi w czasie kwarantanny: http://www.sbp.pl/artykul/?cid=22272&prev=1

#NieZostawiamCzytelnika – działania MBP w Sopocie: http://www.sbp.pl/artykul/?cid=22260&prev=260

Przykłady działań ze stron i mediów społecznościowych bibliotek:

• zbieranie i opracowywanie miejsc w sieci (stron, serwisów, platform) z zasobami online zawierajacymi treści zwiazane z kulturą i edukacją, z jakich można korzystać online;

Miejska Biblioteka Publiczna w Skawinie – serwis „Kultura w czasach zarazy”: https://biblioteka-skawina.pl/kultura-w-czasach-zarazy/

Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie – serwis Kultura online: https://dzialajwarte.wordpress.com/kultura-online/

• głośne czytanie, nagrywanie wideo:

Miejska Biblioteka Publiczna w Cieszanowie – czytanie wierszy i bajek dla dzieci: https://www.facebook.com/mbp.cieszanow/posts/1320399731503032

Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Włochy m.st. Warszawy – Wirtualny Klub Książki Latynoamerykańskiej:
https://www.facebook.com/bibliotekawlochy/posts/2816354735114117

Biblioteka Sopocka – czytanie baśni Braci Grimm: https://www.facebook.com/BibliotekaSopocka/posts/10157839135981405

Biblioteka Sopocka – cykl „Ksiażka i film” – omówienia adaptacji filmowych dzieł literackich:
https://www.facebook.com/SopotekaPL/posts/2816413491757126

Biblioteka Publiczna w Piasecznie – filmik z recenzją książki: https://www.facebook.com/watch/?v=264719177886632

• podcasty:

Miejska Biblioteka Publiczna im. Stanisława Gabryela w Gorlicach – podcasty Lokalnego Klubu Kodowania:
https://www.facebook.com/MBPGorlice/posts/2942063529215656

https://www.facebook.com/MBPGorlice/posts/2951458654942810

Biblioteka Raczyńskich – cykl podcastów: http://www.bracz.edu.pl/o-bibliotece/podcast/

• wydarzenia online – spotkania, spektakle:

Krośnieńska Biblioteka Publiczna Jak skutecznie wyznaczać i realizować cele? Spotkanie online w ramach cyklu „Piątki z rozwojem – bez wychodzenia z domu!”:
https://www.kbp.krosno.pl/aktualnosc-569-jak_skutecznie_wyznaczac_i_realizowac.html

Biblioteka Sopocka – spektakl Teatrrzyku Pacynka dla dzieci: https://www.facebook.com/BibliotekaSopocka/posts/10157834994541405
Biblioteka Sopocka – retransmisja Biesiady Literackiej z Tomaszem Sekielskim: https://www.facebook.com/SopotekaPL/posts/2818739321524543

Biblioteka Sopocka – cykl Kreatywnie na Kwadracie (filmiki pokazujace, jak przeprowadzić kreatywną zabawę  DIY): https://www.facebook.com/BibliotekaSopocka/posts/10157843342711405

Klub Czytelniczy Sztuka Opowieści | #MOCAKonline: http://karnet.krakow.pl/36362-krakow-klub-czytelniczy-sztuka-opowiesci-mocakonline

Działania okolicznościowe związane z pandemią

Stacja Kultura – Biblioteka Rumia – filmik instruktażowy pokazujący, jak uszyć maseczkę:
https://www.facebook.com/watch/?v=592032274724762

Miejska Biblioteka Publiczna w Gliwicach – szycie maseczek dla szpitali: https://www.facebook.com/MBPGliwice/posts/3259055377441089

Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Jarocin – szycie maseczek: https://www.facebook.com/bibliotekajarocin/posts/3126469957365036

#NieZostawiamCzytelnika – bibliotekarze szyją maseczki (artykuł na sbp.pl): http://www.sbp.pl/artykul/?cid=22273&prev=1

Biblioteka Publiczna w Piasecznie: Jak rozmawiać z dziećmi o koronawirusie? Książki do pobrania:
https://biblioteka-piaseczno.pl/jak-rozmawiac-z-dziecmi-o-koronawirusie-ksiazki-do-pobrania/?fbclid=IwAR30DCrhaAx9khG_nZxyfQiIuaJK1dG4aFQeNTHlgY_32ciJEQQ8WPekpjc

Miejska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu – mobilna gra domowa „Na zdrowie”:
https://www.biblioteka.wroc.pl/2715-na-zdrowie-mobilna-gra-domowa

Miejska Biblioteka Publiczna i zespół „Poczytalni” – interaktywna „Piosenka kryzysowa”:
https://www.youtube.com/watch?v=UFPkmBx5uSI&feature=youtu.be&fbclid=IwAR04FWfvO4UICFKKjkNMf_NBdUnATM_8gkFnm-N5oJEuQNRBi2YIbONMniU